Makakailang irap lang din ang hanap kong maikintal nang hindi na maubusan pa ng hininga kung hindi lang din naman kailangan pang magpahinga pa mula sa mapang-igting na salapi at kahusayan. Mahusay nga bang talaga kung ang siyang salimuot ng pagkaladkad sa aking sarili sa araw-araw ay maghahatid lamang din sa akin sa kapahamakan?

Ako ang itinuturing na pahamak ng alon, ng galit sa aking makikintab na kilay, ng paso ng sigarilyo at kape, ng hindi na maibibigay pang ngiti hanggang sa kahapon. Sa angking liwanag na minana lamang sa bundok ng mga papuri, simple lamang sa akin ang magpakilala ng ilan pang mga anyo. Ang disenyong binuo mula sa sari-saring bagay na nagdudulot ng magkakaiba ring init, ang hindi pagtugon nang agaran ay badya ng hindi na maipapadala pang pamamaalam.

Galit ako, oo galit ako, ngunit hindi sa inyong mga hampas-lupa lamang na mga alipin. Gabi-gabing tinatapos ng mga higad ng mga kung anong pagtingin sa aking akalang hindi ko namamalayan. Sanay na ako, sanay na sanay, sa pagkagat ng inyong mga pustisong pursigidong makapalunod ng sira at bait na hindi naman ako mismo ang lumikha.

Sa akin lang ay, ako ang nasa akin lang. Akin lamang itong mga akin, at siyang ako ang magiging ako, ilang ulit mang siya o kayo ang hindi mapasaakin o akin.

Sino ba 'tong nagsasalitang 'to? Baon na naman ba ako sa limot? Magbibilang na naman 'yan, maraming beses sa iisang pagpusta. Tatamaan na naman ng maraming suntok mula sa paulit-ulit na pagbatikos sa makailang tatlong pagsara ng pinto. Mamaya na. Hindi pa naman ako inaantok... ulit. Teka, huwag muna kayong makulit. Saka na munang makipagtagisan sa mga hindi naman gaanong katanyag, panggagong paglapag, malayong sumikat, bandidong hindi mahagilap.

Oo nga, oo na, pero huwag niyo muna akong hagilapin. Andito naman ako, at andito naman tayong lahat. Pasensya na sa lahat ng hindi na maiari pang kayamanan. Lahat ng aking sinusundang kapag malayo ring tingnan ay siyang titibag sa mga umaawit nang malumanay sa ilalim ng dilim ng nagsasayawang tugtog at laya.

Hinog na naman ang amoy ng musika. Ako na, ako na nga, at ako naman talaga ang bahala sa aking sarili. Huwag na huwag mong kukuwestyunin kung saan pa nga ba manggagaling ang nag-iisa, at minsang lahat-lahat ng aking mga pakialam. Tumigil ka dahil nakapirmi naman ako. Saka na ang iyong pagbalikwas sa aking mga pangarap 'pagkat nasa pagitan pa rin tayo ng panaginip at alimpungat.

Pakalabit ng bisyo.

Nagkamali ba ako ng spelling? Nasaan na? Nawawala na yata. Teka... Ano na namang nangyari. Mayroon na naman bang nagawang hindi sinasadya o hindi inaasahan? Isa, dalawa, wala. Mayroon na naman bang hindi naunawaan o sadyang mayroong pilit na iniintinding kasaysayan sa pagitan? Hinding-hindi mawawala sa pagtayog ang gabing sinalimuot ng hapong gin at yosi. Nasa dulo na ng pag-idlip ang mumunting mundong nagpaalam kung kaya't itinulak na nang sagad ang hinaharap.

Wala namang may hawak sa tanikala, ibig din naman ng buwan ang magkatabi simula pa lamang. Ang tanging dahilan ng mga paulit-ulit na pagbanggit ng mga linyang ipinahid sa sahig at gitara'y malinaw na malinaw na gumuguhit sa ating mga alaala.

Alaalang mawawaglit nang dahil sa kapirasong karipas.

Tama na, tama na sa paghahanap kung ano nga ba ang siyang unawa ng hamog sa usok na ibinuga nang makailang ulit. Saan ako puwedeng pumuwesto? Sa paligid ng mga pangkatang salaysay ng mga makaluma, payapang nanggugulo sa kapuwang nag-iisip kung tama pa ba ang paghihintay nang sagad. Bahagyang sisilip sa kabila ng mga ngiti, aakyat hanggang makahirit muli ng isa pang pagkasat.

Ipinares sa magkabilang dulo ng gabi. Lahat din nama'y itinatapong upos sa sementong hinalikan ng mga minsan na ring pinausad ng halika, halika.

Kabi-kabilang pag-arte mula sa simula't sapul na pag-inda. Samakalawang pag-indak tungong aparador ng pagsindak. Mamaya ang umpisa kung magpapailalim sa diskusyong kailangang magpaimbabaw hanggang sa maging malayang tunay na ang diwa, ang diwang makabayan, ang diwang sadyang iniipon na lamang kung hindi pa kayang kumaripas papalayo sa makamundong mundo.

Kung susumahin, ang kagyat ng bawat kinaligtaang kape'y magkakaroon pa rin ng hindi na baleng plataporma, at sa mga dalumat na ito'y hahadlang na ang iba't ibang demonyong nais na sumimple't umayon sa hindi naman din dapat na arangkada. Dodoble ang bawat panuto, iindahin ang bawat sapak. Saka lamang kakagat muli pagkaraan ng ilang beses na pagpilit sa sarili na ang tama ay tama na, ang mali ay magiging tamang muli.

Kukunot ang noo sabay tilapon ng kumento. Galit na galit sa mga sistemang alam na alam na noong nagkakasunduan pa lang ang mga batas at datu. Ah, hindi naman tula iyan. Mangyaring may ipinangyayari ang pagkakayari. Yari na naman. Yari sa yari, yari ang yari kung mayari.

Yari.

Hindot at malakas, sisigaw nang mahinahon dahil hindi naman imposible ang tula. Nasa tula ang pagiging imposible, at tula ang magpapaposible. Ang tula ang imposible. Imposibleng maging posible ngunit ang tula ay ang makata. Ang makata ang tula para sa ikaliligtas ng mga posible at imposible.

Imposible.

Hindi na naman tumigil ang pagtikhim sa lalim at lilim ng dilim. Kalimitang iniaangat lamang ang sariling pagtapak sa hulog ng paanan ng iba ngunit hindi na bale pang makapangutyang walang silbi ngunit kumakalas sa buto ng lalang. Sisikaping makipag-unahan sa hindi naman nakikipagkarerahan, at imbes na pumatol sa mga kapuwang nakatayo, ang kakayahang magmulat ay muli't muling itinatagay sa kakarampot na yari ng yelo.

Mag-ingat ka. Ang lubha't pagkitid ng iisang martir ay pinagbibigyan lamang ng isang anghel na hindi kailanman nakidapo sa kanyang mga kapatid. Ang nakaraa'y may sariling silbi at wala nang iba pa. Hahapo ang mga anino't pupuksain ang pagbandehado ng mga kalat-kalat na pighati. Makakalimutang magpasalamat sa hari dahil hindi naman ang ugat ang makinarya sa paulit-ulit na pagsimpatyang ikinalulugod naman ng karamihan.

Ang akala'y kapag sumikat na araw, saka lamang mag-uumpisa ang dapat nang tirikan ng kandila. Maharot ang tadhana kung araw-araw ring kinakausap. Isarado nang mataimtim ang mga palad nang hindi makita nang lubos ang mga kunwa-kunwaring linya. Dito tayo, dito tayo dali. Hila-hilang paluwag, saka na muna ang pagtabig. May dala-dala akong sibat na pangaso, pangkaladkad sa mga natitira pang may balak na kumagat sa yamang ating isisiwalat.

At ngayon, magtatagpo na ang dilim at liwanag, sa malayong ibayong ipinagkanulo sa may-likha. Ang sansinukob ay muling magbabalik, magkakaroon nang muli ng pagninilay sa ilalim ng mga talampad, habang naghihintay ng pagkulo ng mga isinalang na kailanma'y agos lamang sa disyerto't pagngiti sa gitna ng masusukal na damuhan.

Patuloy pa rin namang makikipaglaro sa mga insekto, sa makukulay na kadiring hindi nalalaman kung may pasya pa rin nga ba kung magpapatihulog at sasadyaing ibahin ang kulay ng kalawang sa mapuputing silya't mesa. Saka na itatayong muli ang mga itinumbang hapon dahil sa katamaran ngunit (at ito ay isang mahalangang ngunit), makapag-ipon sana ng sapat na atensyon sa mga bulaklak na matitira at titirhan ng ating, aking mga insekto.

Paraya, susubukang isa-isahin ang ikalawang pagsubok na ipinagbigay-tahak ng isa sa mga kagrupong hindi makikipantay kahit kailan. Ang buong bahaginan ng iba't ibang pangkat ay magugustuhan lamang ng iisang may alam. Siyang sumipang muli ang kahapon, aakyat nang nakaturo sa ilalim ang matagal nang naghihintay na huminay.

Karumal-dumal na tugtugan ang siyang magsisiwalat ng itinagong bagsik. Lahat ng humahanga'y humahanga pa rin. Isama mo pa rin sana ako sa mga mapanlisik na halamang ayaw na ayaw mong tantanan. Hahaluin pa mismo ang ating mga karakas na iniwan na lamang din sa ere ng hindi na maipaliliwanag pang karisma.

Gawin mo, gawin mo na ang mga pagsaklay sa mga makabagong imprentang pandigma sa ibang mga planeta. Nitong mga gabi lang naman ay sadyang kay ginaw. Ang ginaw ng langit ay pumapaimbabaw na naman sa aking, at ating mga labi. Hagkan mo akong kay lupit, huwag mo akong pakawalan. Mistulang pulupot sa mga pagkalamiyardang kumot at unan, tunghayan nang nawawala sa sarili.

Sa gabing hindi kailanman tayo kukupalin, sa pagtitig ng puting kaagapay sa mga kasalanan, ang mumunting bumbilyang nakikisalo sa lagok ng kalasingan, patuloy pa rin sa likuran ng ating mga kahapon ang tugtog ng reyalidad, ng mga pinekeng eksena para sa ating mga panyapak. Buong-buo na namang muli, nawa'y hindi na umabot pa sa dulo. Kung mangyari man ang palagiang pagtibok ay siyang maglilinis sa ipinahintulot lamang ng baho.

FlipTop - BLKD vs Marshall Bonifacio

Round 1

BLKD

Iba ang pagnanakaw, iba ang paghahalaw pero masasabi ko lang, galit ang magnanakaw sa kapwa magnanakaw. Dati, tawag mo sa ’kin idol. Ngayon, choke king na lang? Mas mabigat pa rin ako, mas bondying ka lang. 

Marunong kang bumattle kaso bano kang magrap. Kung mahal mo ang larong ‘to, dapat mong matanggap, walang karapatang magkampyon ang kapos ang sangkap.

Panggap na Bonifacio, Joel Israel Mabayo. Madali ka lang mabiodegrade ng mga dura ko ‘pagkat played out na ang fake at pangstage mong pagkatao. sa tunay na buhay, wala ‘tong sungay, may breeding ka rin. Magalang, malumanay, walang sisindakin. ‘Pag may camera, salbahe ka? Scripted ka, men. Pabidang kontrabida, pagkasick, pinapel. Aktor ka lang na gumaganap na dick, Israel.

Oo, may sulat kang brutal kaso replika ang teknika. Sina Bigg K, Danny Myers, Ram, Mitty, et cetera, ginagatasan mong leche ka. Marshall, copy-peste ka. Akala mo lang, emcee ka. Rap translator, puwede pa.

Israel kang talaga pero ‘di dahil sa giyera, deadly ka pero dahil mga armas mo, kuha lang sa Amerika. Marshall B, kopyang-kopya ang rap, Apoc wannabe. Lahat ng hatol mo sa estado ko ay fallacy. Wala kang awtoridad parang anarchy. Hangga’t ‘yang pagkahip hop mo, stuck sa 2003, tayo’y malabong magtie, I guarantee ‘pagkat pormal kita ngayong gagawing casualty.

‘Tong si Marshall B, may allergy sa subtlety. Pilit na pilit magwordplay, ako, hassle-free. ‘Di porke’t kasya pa ay bagay na, parang muscle tee. Dapat matuto kang magregulate kay Warren G. Naglilista ka lang ng references randomly. Alam ko, ganyang-ganyan ako nung Ahon 3. Ngayo’y nagpapamalas ng gravity, no apple tree kaya, "Bang!" Patay on cam ka parang Brandon Lee.

Hindi basta naaapula ang aking fire, Marshall. ‘Pag ang buong Gubat, abo na, you can fire Marshall. Sunog buong siyudad ‘pag nagsunog ‘to ng kalaban. Maaalala ng Cebu pinagmulan ng kanyang ngalan.

Round 2

BLKD

Gusto ko lang humingi ng tawad sa mga choke at panghihina ko. Seryoso. Mabuti pa si Marshall, memorize yung lyrics ko.

Mr. Battle of the Year, ‘pag sa Battle of the Year, matalo ka, ang tawag sa ’yo, Loser of the Year? Parang Isabuhay last year, kanyang yabang sagad. “You’re all dead!” sigaw niya. Ayon, laglag agad. Ibinuhos mong lahat para kay Invictus, umangat. Yung akala mong enough na, hindi pala sapat. 

Noong unang panahon, nakalaban mo si Sak Maestro. Alam na alam na ng lahat, once a month mong kinukuwento. Hindi ka na ba gagraduate sa lumang testamento? Ginawa mong claim to fame ay pinaframe na sertipiko ng death mo. Yung pinagyayabang mong laban, kay Sak, laru-laro lang. Yung ‘di mo kinayang idol, sa ’kin, nagtatago lang. 

Dahil ako ay parang Moises sa bible, sumusunog ng idol. Bagsakan ng mga rap ko ay parang pag-ulan ng fire ball. Rounds ko, mabigat, parang edipisiyo ng Ehipto. Kay Israelite, ako’y salot mamerwisyo. Modus, Exodus, ‘pag Eagle, ibinaril. Mga balang mula sa desert ay tutungong Israel. 

Inaral mo ang Kampo, kinopya pagkatero kaso kulang ka sa ritmo kaya iwan sa metro. Nawawala sa tiyempo, rap mong patsamba-tsamba. Bigkas mong matigas, sa groove, bumabangga pa. Tunog ref na pinagulong sa hagdan, pabanda-banda. Sobrang wack ng flow mo, gumanda yung kay Plazma. Nag-English rap ba naman, mamatay-matay niraos. Sulat at delivery, hindi man lang inayos. Ang sarap sampal-sampalin gamit kamay ni Thanos. ‘Yang English mo, matigas pa sa mukha ni Imee Marcos. Hindi madodoktor degrees ng burns na dulot ko. Congrats, tapos ka na sa kurso ng pagsugod ko

Round 3

BLKD

Yung round niya mismo ang parang tribute niya sa ’kin bilang fan dahil veteran nga. Wala na ’kong masasabi sa ’yo kasi irrelevant ka. 

Ikaw ang personipikasyon ng one-dimensionality. Hindi ka na nga personality, wala ka pang personality Walang charisma, walang identity, sa pag-eemcee, pulpol. Paano pumasang marshal ‘tong walang crowd control?

May silbi ka lang ngayon, Marshall, kasi may VIP. Nagkamali ka ng inismall, be ready to D-I-E. Kung ‘di, patay kang bata ka sa utak kong B-I-G. 

Ang B sa BLKD ay balakid ‘pagkat walang hanggang inception ‘tong napasok mong panganib. Ako ang bukal ng dunong na sa tuyong utak mo napahid kaya anumang kargada mong damo, talahib lamang sa ’kin. Dapa sa pagbagyo ng mga bara kong mahangin. Babaha lang nang bahagya para babaw mo, maamin. Kung ako, karagatan, ikaw, marsh ka lang sa lalim. 

Baon ka sa putik mo, at masaklap ang aabutin mo sa clap ng mga uzing ‘to sabay sa clap ng mga using ‘to. Brrra-ta-ta-tat para sa barat at atat. Barya ang ambag ta’s hangad na agad, tumapat, umangat sa mga alamat? Kaya hindi titulong pandakila, tinutukoy ko pangratrat kapag sinabi kong si Bonifacio, ginamitan ko ng gat. Marshall na Bonifacio? Gets niyo konteksto? Mababa lang ang ranggo, fake ‘tong Supremo. Sa ’ting pagka-Bonifacio, kasaysayan ang patunay. Nagawa mong ipangalan, nagawa kong isabuhay. Giba!

FlipTop - BLKD vs LilJohn

FlipTop - BLKD vs LilJohn

Round 1

BLKD

Sa wakas, nangyari na ang inaabangan ng lahat. BLKD versus Little John. Prank ba 'to? May hidden cam? 'Di naman sa pagmamaliit, wala bang bigger diyan? At nacheck niyo lang ba kung sara ang zipper niyan? Eww.

Little John, ako na magpapakabigger man. Dadakdak 'yang pangshot parang Diesel Slam. Aattack nang mas barbaro pa sa English niyan. Pagtalak, sapak agad, tanggal ngipin niyan. Bukas, mangangayaw sa breakfast parang Eagle Man.

Taga sa bungo sagarin hanggang ang bungo ay matuklap na parang Pringles can. Kakayurin, hahaluin ko pa'ng isip niyan hanggang yung utak maging mayo, parang sisig lang.

Sabi ng teacher niyan, repeater 'yan nung Kinder 1. Nung pumasok siyang may bigote na, children ran. Mga single mom, 'wag 'tong titignan. Nanghahawa ng herpes ang titig niyan. Mukhang bulldog lang 'yan, walang breeding 'yan.

Kaya nga 'yoko kay John parang Beatles Stan. Basa ko kalooban mo parang CT scan. Walang pinagkatandaan na parang Peter Pan. Kaya patay ka na, iwan ka pa - hit-and-run. Ako'y nadala na kay San Pedro kaya chicken 'yan. Hindi mo 'ko masusundan parang fitness plan. Ako'y gumagawa ng kasaysayan, ikaw, witness lang. Walang tsismis 'yan, mga tira ko, business lang pero pasok lahat kay Dick na parang trigger man.

Hindi naman ako mayabang, makisig lang. Kaya walang pangontra 'tong pabida sa leading man. Tumatatak ang aking letra parang makalumang imprenta. May punto bawat linya, coordinates, panggiyera. Tumutuldok ng buhay basta tama ang sintensiya. Kaya mahina mang magrima, kumalas sa 'king sistema. 'Di tugma pangalan mo sa 'kin kaya dinaan ko sa iskema. Giba!

Round 2

BLKD

'Pag nagchoke raw siya, mag-ooutline siya ng bangkay pero sa'n ko nga ba narinig 'yan? Ah, nasabi ko na nga pala 'yan nung battle namin ni Shernan. Shernan? Ops, issue. May pinapasabi nga pala si Shernan. Magbayad ka ng utang.

Hindi mo alam pinasok mo parang bininyagang sanggol. Klaro na 'kong victor dito kahit 'di na magtanggol ng sarili, 'wag mawili sa nakaraan kong pagkakalat. Ako'y marunong magligpit, pangwalis ko ay tabak. Pero kung punto natin ay asaran, wala 'kong pang-angat 'pagkat pinakamalaking insulto na sa 'king tayo'y nagtapat. Isang wack! Ako'y natalo, nalampaso, nagkulang sa baga. Parang utak, nalaga, natunaw talata. Ayun, nakawawa. Kung nagtapat man tayo, ganun ka kababa.

Kaya bawat joke mo sa choke ko, patunay lang ng ating gap. Kailangan ko pang mabody bag para lang tayo'y magbattle rap. Ako'y K-in-O ng boksingero kaya binalik sa punching bag. Still, I'd rather say nothing than say something wack. Ako'y lalo lang nagutom kaya mga idol, nagtago na. No choice na 'ko e kaya nakuha, basura. Para sa 'yo, break 'to, para sa 'kin, parusa.

'Pagkat 'yang wack mong batayan ang siyang harang sa daan sa pag-angat sa salaan ng alyas mong magaan. 'Di ka na magkakapangalan, hanggang diyan ka na lang. Sobrang halimaw ko, talambuhay ko, inaakalang mito. Kayo mismo ang nagbisto, sulatan kayo parang Tito. Wala ka sa antas mo, maya-maya, laglag 'to rito. 'Tong nagfeefeeling Oyo Boy, gagawin kong Miko. Bagsak parang grado, talo ka sa sing ko. 

Kung ikaw, Little John, ako, little friend ni Al Pacino. Ratrat lang nang ratrat. Ito ang bago kong edition. Epal ka lang na intermission. Hindi ka competition. Wala kang laban, John. Ito'y BLKD exhibition.

Round 3

BLKD

Rap mo, saks lang, all hype, no brain kaya walang ibubuga yabang bars mong lame. 'Pag ako ang naghangin, husay, John Coltrane. Ano, bad trip ka na naman sa reference na buhat ko? Wala namang nagpipilit at nag-eexpect na makuha mo. Kaysa maasar ka pang mag-Google ng mga laman ng sulat ko, tanggapin niyo na lang na 'di mga ka-IQ niyo kausap ko.

May husay ka nga kaso sa old school nabitin. 'Di ko kayang bawiin freestyle era mong achievements pero 'di mo man aminin, hindi na kaya pang baliin, maraming harang sa freestyle, isa lang BLKD sa written.

Kaya oo na, nagchoke na 'ko, naaalala ko. Kaya nga mag-alala ka na, paalala ko sa 'yo. Ang kalaban ko, kalimot. Ang kalaban mo, ako. Kaya nga ayoko ng mga katulad mong mag-isip. Ang ganyang mga makitid, dapat lang tinatapik na nang humandusay sa daan. Kahit ano pa ang paraan, gagawin lamang excuse kaya hanggang diyan ka na lang.

Kakaiba 'to ah. Parang may mali, pero parang may tama, at parang may tama, pero parang wala ring mali. Bagtasin ko man pabalik sa katotohanang ang hindi magkaisa sa iisang kalam ay nagkakaisa pa rin sa paghiram ng mga salita, baka mag-umpisa na sa paglalagalag ang mga ipis at ibon tungong malayong paraiso.

Bagkus, kinakailangan nang pumuwede ang iisa ring mithing ang siyang mga kumpas na magdadala sa atin (at sa kanila) ng mga maseselang bahagi ng drama ng buhay ay tiyempong suliranin lamang ng iilan. Fuck. Fuck fucking fuck fuck! Tapos na. Tapos na naman ang isang niyebe at patuloy ka pa rin sa pagkalabog ng hindi pa rin maunawaang himig ng pagkakapulupot sa pighati.

Payagan mo na ako, payagan na ang lahat. Sakto lamang ang ritmong panapos sa gulong inihatid lamang ng inspirasyong iginiit ng panaginip sa hapon. Malaya ka pa rin naman, at mukhang uulit pa nang uulit ang pasiya.

May pagmamadaling tungong panaginip. Hindi matigilan ang araw-araw inaasahan ngunit wala namang katuturan. Saka na iyong mga sandaling nakapagbabahagi pa ng kaunting aliw sa salita ng ibang mga wika, ibang sistema, ibang kultura.

Maiba naman, nakakalungkot din isiping kaunti na lamang pala ang hihintayin bago pa makapagpabangong muli ng pangalan, ng siyang kulot at barya. Sandali na lamang pala, pero wala rin namang may hawak ng mundo, at wala rin namang may pakialam.

Pagkubli, magpapaalam ngunit magbabalik sa tindig na alam na ng lahat, o ng iisa, o ng higit pa sa wala. Ang kalawakan ay isinasambutil ang bawat likhang makakati lang naman sa labi ng iisa. Mapariwara ka sana. Sa pagyayabang ng limahid at kuwarta mong kay libog lamang ng langit, mas maigi naman talagang hindi ka na maarok ng nakararami sa ibaba, sa ibabaw ng iyong panga. Ay siya!

Sampung minuto. May diyos, may halo. Ito na naman. Sandaling kakagyat, antabay lang sa tabi. Rakenrol ulit. Walang magulo. Malapit nang sumabog ang aking kalamnan, ang aking diwa. Saglit. Mukhang may mga gusto pang tumirada ng patibong pero bahala na, bahala na talaga.

Bathaluman ang tindig, sadyang ayaw patinag. Ako ang dakilang impostor na magpapakilalang malupit, walang patawad, at makailang ulit na magpapaalam. Hinding-hindi mo ako makikilala sa mga anyong aking ipakikita. Pumikit ka man upang duminig, kumulimlim man ang langit bilang gabay sa iyong mga walang hunos na pamamalakad. Ako lamang ang makikilala sa akin, ako lamang ang may kilala sa mundong iyong winawalang pasensya.

Sa alon ako'y tagumpay, sa agos, ako'y hindi may bisang pananggulo. Tuluy-tuloy ang tipo sa dulo ng mga alulod ng sikap at tadyak, sa mga walang bayag na biro ng tadhana. May tikling na naman ang aking pantabig, saka mo na haluin iyang pangalawa. Bukas pa kaya si Tiya? Ay siya. Mayroon pa akong baong ekstrang panggilid. Hayaan mong ako naman ang sumagot sa mga tanong mong kahapon mo pa dapat pinag-isipan.

Tagay ka pa.

Nakakatawang tinanggal na ang tungkuling pag-aralan natin tayo. Paano natin tayo tutulungan kung hindi natin tayo kilala? Pailalim tungong kasuluk-sulukan ang pagyakap ng wika sa identidad ng isang tao. Maaaring sabihing ang baya'y may iba't ibang wika, at hindi magandang isiping mas nakatataas ang isang wika sa isa pa. Hindi kayang makapanlamang nang buo ng isang hungkag na kaalaman kung maaari naman itong maisalin sa kabilang banda.

Ngunit, hindi rin matatanggal na ang patuloy na pagdaloy ng nananaig na prosesong tumatakbo sa kaisipan ng isang indibidwal ay maipagtitibay lamang at taal na maipapasang paritwal nang hindi nababawasan kung sariling mekanismo ng pagsasaalang-alang ng hindi na mahihigitan pa ng iba. Kakulangan sa pag-unawa sa ngayon ang magdudulot ng kakulangan sa pagsasarili ng isang tao, ng isang pamayanan, ng isang bansa.

At ngayong hindi pa naman nahuhuli ang lahat, at kung hindi na rin maiiwasan pa, mabuting nagsisimula sa sarili ang pagiging makasarili at pagkakamagkasarili. Sarili ang unahing kilalanin, sarili ang bigyang-kahulugan, sarili ang siyang sariling magiging sarili. Buuin ang sarili mula sa mga inipong pansasalat sa iba, pagmumura sa iilan, at pagtiwalag. Saka lamang natin maaalala at aalalahanin ang lahat kung walang-wala nang magpapaalala.

Kalabog sa pader, kakabahang may saltik. May nakikiapid pang sinsibol sa limatik ng tagaktak ng mga dahon. May kung anong pagkukunwari pa sa hanggang hindi maaabot ng liwanag. Umaga pa pala. Sadyang kay saya lamang para sa may-likha ang mismong pag-usbong ng pinakahinihintay na pagsapit ng tag-ulan.

Maya-maya'y paunt-unting lumilinaw ang mga patak. Hindi pa pala sigurado kung masaya na bang masisimulan ang hinagpis na pagdungaw ng alapaap, ng hangganang hindi paaawat sa lungkot. Ay saya! Magsisindi ng mga panibagong kay lapot sa ibayo, kay tibay ng pagkakayari. Galing sa liyab na tipong ulap ang pagkamakasarili, iigpaw ang kirot sa damdaming minamasdan ang bawat sandali.

Paalam, sinag ng makapangyunggib na sibol. Ang mga talulot ng hagkanan ay babatiin nang muli samakalawa. Ang tuwa ng siyang pakpak ng mga paruparo'y ipagpahinga na muna. Umpisa na ng lalim ng diskusyon tungong walang kuwenta at palyang kuwento.

Kahit na ilang ulit pang lubayan ang dalumat sa ipinagkikisigang mga sinlapot, 'di hamak na sumisimple pa rin ang mga saglit na hindi na dapat pupuwedeng. Tila nagmamadaling umahon paragsa hanggang ito na naman ang malupit na ibinubulalas. Mangyaring ito rin ang sadyang pilit na lumalabas na mula sa imbak na ibinabalik din ng lupa.

Maaari ring ito rin ang siyang boses na kakarampot pa rin ang nalalaman mula sa mahihigpit na tiklag sa magkabilang braso't bulwagan. Ang mga lumilipad na huni'y kay hirap mahuli at sadyang malabo na nang agaran sa tuwing makikitil sa hulihang bigkis.

Patawad, oo. Patawad sa mga layag na tungong paghigop na lamang ng matagal pang makukuntentong uhaw. Maririkit pa rin ang mga gabing isinanla ng katawang hapo sa nagmamadaling kurso ng daigdig. Hindi na bale, hindi rin naman magtatagal. Ang tao'y lagalag tungong sapat lamang, nagbabaka sakaling umimbot nang makasariling matikman ang tamis ng palad na ipinataw ng diyos.

Hoy, Jollibee. Putang ina, ikaw na naman? Sa bawat ilang sakaling hindi pagpapaguran ang iilang mga pagkaraang sentimiyento, iniisip ng iilan na tama na, tama na, pakiusap. Hindi na malaman-laman pa kung saan pa nga ba nanggagaling ang mga boses na hindi naman sa kanila. Ang hinihingi lang naman ng karamihan, kaluwagan ng pakiramdam at ng araw-araw na pakikipagdausdusan sa kanilang mga kauring pampayanan, tungong panghinaharap.

Mahirap maging balahura sa sariling mga kakampi sa pananalig. Ang tanging magdadala sa karunungang pinakahindi maaarok ay ang kadakilaang hinding-hindi makapapantay sa kahit kaninuman o anuman. Magkakaroon lamang ng dignidad sa bawat haplos na isasampal ng reyalidad kung magiging makapag-iisa na ang isang edad na halos ibato na ang sarili sa pagiging hindi esensyal sa mundo.

Sa gayon, mapalad ka pa rin, Jollibee, dahila ang pagmamahal sa hindi nangangailangan ay landasin ng mga hinayupak na kabulagan. Hindi ipinapupumilit na hanggang sa pagtawid na lamang ang maiiwang lampasan kung hindi sa bawat paglikom ng kabayaran sa oras na hindi inaasahan ay makapagpaalis pa rin sana ng salang hindi ipinapaalam ni isang kusing.

Mahapdi kung pumigtal, may paggana ng sakmal. Sa kabila ng lahat ng tanikalang inipon, mangyaring hindi pa rin tumitiwalag sa kakayanang makipagbanggan. Mahapit ang kalidad kung sakaling may magpaandar pa. Sa laro ng bagsakan ng pluma, malambot pa ring lumalabas ang obrang hindi naman tinangkilik ng may-likha.

Nagpapaikut-ikot na lamang, baka sakaling makapagpabagal sa hibla. Kanina pa naghihintay sa hindi dumarating. Sa maiikling ngiting saglit na lamang umaangkla ang damdaming kay hina ng pagkakakubli. Nais nang magpumiglas ng damdamin ngunit hindi na sapat pa ang hinihingi ng pagdurusa, ang hinihinging pagdurusa. Tapos na sa pagkasakdal ang sinusubukan na ring bumangon mula sa pagkadurog, pagkabalisa, pagkakawalan ng kuwenta, ng kuwento.

At mangyaring isa pa, dahan-dahanin man ang mga salita at pangungusap, mga bullshit na pahayag at parirala, bigla-bigla na lamang sumusulpot ang mga taeng isinawsaw lang naman sa pampahilong kay tamis ng bira. Ang mga alitaptap sa gabi'y magiging kaibigan sa walang hanggang kagutuman at pagwaldas ng pabaon sa mga kendi at nalalabing tsitsirya.

Tatanaw sa malayo nang may paglaban sa himutok. Tatalaga pa kaya ang tunay? Sa mga hiningian ng maiikling tagumpay ukol sa muling wagas na libangang pagbangon, ilan sa kanila ang may tiyagang uunawa at hindi basta-bastang magbabalandra ng ermitanyong paliguan? Ilan ang magpapaalam? Ilan ang  tanging makakaalala? May laya ang gubat at may hiya bago maghimagas. Sa dulo’y aanhin pa ba ang natutunang patay na diwa?

Ang pag-aabang ng tulong ay mapagkunwari. Sa mata ng matatanda, katatawanang pangkutya na lamang ang katarantaduhan ng mga bata. Magkakatuluyan balang araw ang paghahanap ng pagtakas sa usok ng nakapaligid na kaluluwa at kakaibang paglalang ng malawakang engrandeng espasyo ng animo'y pagtatalo ng panaginip at pangarap.

Napakakitid ng babaritagang hagdang pailalim sa dilim ng impiyerno. Malagkit pa ang timyas ng mapangkanulong pawis at wala nang awa ang pagmamadali dahil iisa at iisa lamang ang nais pa ring patunguhan ng mga nag-uunahang bigkis at ipinipilit araw-araw na talento.

Mata sa matang nag-aabang ng panganib, mapangamba ang pag-alintana sa pagkayod. Kailangang makaligtas kung sakali, mula sa pagbura ng kasarinlan, ng sarili, ng identidad na inagaw, ng identidad na nakatago, pinakatagu-tago lamang sa pangalang dinadala sa araw-araw.

Hindi mapapansin sa umpisa ang aruga, ang kalinga. Kakaunti lamang sila sa malawak na sakop ng makamundong pagpapalipana ngunit bawat isang butil ay may kargadang armas tungong tagumpay, tungong pagbalikwas at pagsira sa mapang-uring balangkas.

Nakapaligid sa kadiliman ang lagablab ng mapanlipis na init ng nagniningas na baga. Itinago ang panahon palayo sa mga reklamador ng kasaysayan. Tanging pagbubulto lamang ng kahoy at bakal ang nagpapamuni sa natutuyo nang mga utak.

Isa-isang nagsusuksok, hindi lahat ay nakadurukot. Sa itim ng mga palad natatantiya at tinatantiya ang lalim ng bakat na hindi kayang ukitin ng nag-iisang pananaig lamang.

Ang bawat isa sa ati'y bahagi ng kolektibong pag-aambag tungo sa isang higanteng makinaryang nagpapatakbo at / o tumatakbo na lipunan.

FlipTop - Damsa vs BLKD

Round 1

BLKD

Si Damsa, Flow King kaso bars niya, boring. Ratrat ay tadtad ng korning wording kaya weak ang battle record at wack sa recording. Rap mo, pang-AND1 ang galawan kaso bano sa scoring. Ako, bawat dakdak, tumutunog, may tap pang boarding. Bars ko, sumusuntok, tatalunin ka sa boxing. Simple lang pero 'pag tumama, malakas pa sa morphine.

Round 2

BLKD

Sa 'ming dalawa, siya pa raw ang logo ng Uprising. Nako, naloko na. Kasi ako, hindi lang logo ng Uprising, may hawak na bolo pa.

Pero, Dam, Dam, matanong ko lang. Pang-ilang last battle mo na 'to? Nagdecide ka na bang ito na ang last last battle mo, bro? Kung sa bagay, hindi ka naman maglalast 'pag ang kabattle mo, ako. Magretire ka na sa pagreretire, please, para sa eksena.

Mas bagay ka sa 50 Killaz, wala ka kasing kuwenta. Teka, kung 50 kayong killas, dapat sinama mo na yung 49. Sapat na sa 'king kakampi ang 47 at 45. Don't deny, fortified ng kaalaman ang bawat bala at baril kaya kahit sino ay kayang madiskarel. Kaya kong lampasan ang taas ng Babel. Kahit sa'n ka makarating, bano ka pa rin.

Papatayin mo 'ko sa flow? Baka yun ang gamitin ko sa 'yo. Torture, water cure, pero ang gamit, hindi tubig. Isang ragasa kitang bubusugin at lulunurin sa break fluid. Pasalamat ka hindi ako sundalong Kano kaya hindi pa rin naman ako mantotorture ng tulad mong bano.

Alam mo, ikaw, isa kang sports car, mabilis, mabenta, pero parang Edsa, sablay ka sa karera. Ito'y digmaan, at kalaban mo'y tangke de giyera.

Round 3

BLKD

Alam niyo kung ano nagrarhyme sa Damsa? Tsamba. Pasalamat ka, wala 'kong maalala.

Ano ba itong tila humihiyaw sa panlasang karumal-dumal. Maya't maya'y makikiapid sa karunungang hindi para sa akin kung hindi pagbibigyang magkaroon ng panghihimasok. Ang kagat ng lamok ay matindi lamang sa inaantok. Kadiri ang panlasa't pang-amoy ngunit hindi pa rin naman nakakalampas sa hustisya ng mga langaw ang aking pagbabalik sa tae, sa pagtatae ng aking salbahe.

Galit na galit ako sa tuwing papalapit na nang papalapit ang peligro, kahit na ako rin naman ang nagdulot nito / ng mga ito sa aking sarili. Masayang hindi nasasayang ang aking bawat pagdadalamhati subalit napapadalas na rin yata ang aking mga insulto't kawalan ng galang. Kalahati ng aking pag-ibig ay hindi nanggagaling sa aking sarili kung hindi para sa aking sarili. Masalimuot mang pakinggan, nawawala nang buo pa rin naman ang aking pakialam sa iba.

Mapapakamot lamang ako sa ulo, tatahimik nang panandalian. Hahaluin sa huling baitang ang aking tasa't pipitikin na ang huling abo ng aking pamamanhikan. Malabong pumayag pa rin ako sa inyo dahil sa taglay kong karuwagan. Iniisip ko'y hindi namang ipinalayong sumuot ang mga gintong dalaga kung may sa kung kumbento ang hangarin. Mayroong mga namumulaklak at nabubuhay sa ilalim ng mga tulay dahil patuloy itong dinaraanan ng mga tao, iba't ibang lalang, ng hangin, ng hindi matatapos na daloy ng aking mga titik at diwa.

Lumumanay na nang marangal, may pagkung anong hinanaing. Bawat tanong ay hindi kinakailangang masagot ngunit hindi sinasadyang magkaroon ng pakiramdam muli. Hindi ipinahihiwatig na ang mga nakatagong pagkakamali ay tungo na kaagad sa nagbabadyang hindi pagkakaunawaan. Mangyaring malaki lamang ang pagkalugod sa taal na pagsasarili bagkus ay humimlay nang pahiraya hanggang sa makipagtagisang muli sa mga usok.

Nais nang umidlip. O kay layo pa ng katapusan. Sa mga nagsisising kalamna'y makapag-isip pa sana ng wastong tugong naaayon pa rin sa hinaharap. Ang paggising ay may kaakibat na pagsilip ng mga hindi inaasahang samyo ng ginaw sa parang. Nagsisilantayan na namang muli ang mga damo kung kaya't dapat nang ireklamo sa sanlibutan ang mga nais na hinding-hindi maisasakatuparan.

Masasabik nang masasabik, mapapaatras at mapapakamot sa ulo. Mga pinagkainang balat ng mga sibuyas at patatas ay hahamaking isauli huwag lang bumalik ang oras na nakalipas. Maipapaliwanag pa kaya ng harding siyang inutang kung ang pag-anyaya sa ngiti ng kalaba'y unti-unti nang nagiging kasabwat sa mga balak?

Darating ang maestro, at magsisiligpitang kay tulin ng mga kasalanan. Ang kaba sa dibdib ay segu-segundong mangunguwestiyon ngunit malay ring walang sinuman ang susubok na pumalag. Kakalabitin ang panganay at mag-eembudo ng mga sala. Sa huli'y magbabalik pa rin sa tugtugan ng mga pitik at tudyang tila wala na namang kinabukasan.