Karapatan Nila, Natin

Ang sampung karapatan ng mga bata ay binuo para lumaki nang maayos ang mga magpapatuloy ng nasimulan ng mga nauna. Dapat silang ingatan, hindi lamang para hindi masayang ang pinagpaguran ng kanilang mga susundan kundi ang lahat ay mayroong karapatang maranasan at maunawaan kung paano mabuhay. Mula sa sampung karapatan ng mga bata, nais kong unang pansinin ang karapatan nila na magkaroon ng sapat na edukasyon upang mapaunlad ang kanilang kakayahan at talento. Hindi lamang ito naididikit sa paaralan at iba pang institusyong labas sa kanilang tahanan. Kasama na rin ang mismong ginagawa ng kanilang mga magulang para matuto ang kanilang anak na tumuklas at mamulat sa mga bagay-bagay. Hindi rin naman lahat ay kayang ituro ng mga magulang kaya mayroong karagdagang gabay ng paaralan. Ang pagpasok ng bata sa paaralan naman ay kailangan pa rin ng patuloy na suporta ng magulang  hanggang sa kanyang paglaki. Nabanggit din ang tungkol sa talento ng isang bata na sana’y hindi pinipigilan ng mga guro o magulang na kung saan maging sana’y napahuhusay ng mag-aaral kung ano ang gusto niyang ginagawang hindi naman labag sa moral ng nakararami. Ang isa pang karapatang nais kong pansinin ay ang karapatan ng isang bata na mapangalagaan at matulungan ng gobyerno. Dito na kasali ang paglalaan ng gobyerno ng panahon at pera para matugunan ang ilan pa sa mga karapatan ng bata na malapit sa mga pangunahing pangangailangan ng tao. Dito nga lang kaso sa Pilipinas, marami pa ring palaboy na kabataang kumikita na lamang sa pag-aabot ng envelope sa mga pasahero ng jeep, pagtugtog ng tambol sa mga bungad o pabiglang pagnanakaw ng mga hikaw. Hindi naman sa nakaiistorbo sila’t mababaho sa pang-amoy ng mga nagcocommute tulad ko ngunit nasaan na ang aksyon ng gobyerno para sa mga ganitong problema? Hindi ko rin naman sigurado kung may magagawa ako, natatakot na hindi mapakinggan o tinatamad tumulong at puro hanggang sa salita na lamang. Ang huling karapatang  nais kong banggitin at punahin ay ang karapatan ng isang bata na maipahayag niya ang kanyang saloobin, opinyon at ideya. Totoo nga bang ang lahat ng opinyon ay tama? Magandang nahahasa ng bata ang ganitong mga bagay para malaman nila kung tama ba ang kanilang iniisip. Ang pakikilahok ng isang bata sa isang maliit na debate lamang ay malaking bagay na hindi lamang sa pagtulong sa mahusay na pakikipagtalastasan at talas ng pag-iisip ng isang bata kundi nang kanyang maagang matutunang wala sa edad ang pagtatanggol sa sarili, o kahit sa kapuwa o sa ano pa man. Maaga nilang mapagtatanto sa ganitong karapatan na mayroong tama at mali. Kaya dapat, hindi sila pinipigilan o nililimitahan sa kanilang pag-iisip. Kailangan lamang silang gabayan. Kaya dapat, hindi lamang ang suporta ng kanilang mga magulang at ng paaralan ang natatanggap nila, kailangan din nila ang kalinga ng gobyerno. Kaya dapat, maaga silang natutulungan, namumulat. Dapat alam nila ang kanilang mga karapatan.